کارنامه هنریاش با نقشآفرینی در فیلمهای سینمایی و تلویزیونی آغاز گردید؛ اما در سر، سودای کارگردانی و فیلمسازی داشت. آثار اجتماعی و درام او بهاندازهای متفاوت و منحصر ساخته شد که برخی از منتقدان و مجلات هالیوودی، او را «استعداد نوظهور سینمای ایران» لقب داده و برخی از منتقدان او را «ادامهدهنده سینمای اجتماعی اصغر فرهادی» میدانند. در منظر برخی از صاحبنظران سینما، سبک فیلمسازی او بهاندازهای نو و پیچیده است که گروهی از آثار او میتواند در زمره آثار نئو-نوآر سینمای ایران تقسیمبندی گردند. در این نوشتار قصد داریم تا آثار و کارنامه هنری هومن سیدی، بازیگر تئاتر و تلویزیون، کارگردان، فیلمنامهنویس و تدوینگر سینمای ایرانی را معرفی و بررسی نماییم. اگر شما نیز از طرفداران آثار سینمایی، بهویژه سبک اجتماعی سینمای ایران هستید و یا علاقهمند به هنر بازیگری و کارگردانی میباشید، با ما در این نوشتار از مجله اینترنتی تاپریلا همراه شوید.
کودکی هومن سیدی
هومن سیدی در 8 ام آذرماه سال 1359 در شهر رشت به دنیا آمد. پدر او، کارمند بانک کشاورزی و مادرش، سرهنگ نیروی دریایی بود. او پس از پایان تحصیلات متوسطه و اخذ دیپلم گرافیک، در کلاسهای انجمن جوان سینمای رشت شرکت نمود و چند فیلم کوتاه ساخت که اولین تجارب فیلمسازی او بهحساب میآیند.

فعالیت بعدی او، شرکت در کلاسهای بازیگری پرویز پرستویی در تهران بود که مسیر بازیگری و کارگردانی و ورود به صنعت سینما و تلویزیون را برای او هموار نمود. شما نیز اگر علاقهمند به حوزه فیلمنامهنویسی و کارگردانی هستید و یا برای فیلمنامهنویس و کارگردان شدن، رؤیایی در سر میپرورانید، میبایست از اصول و مبانی این حوزهها مطلع باشید. ازجمله اصول مقدماتی فیلمنامهنویسی میتوان به: ایده، نگارش طرح (پیرنگ)، فلاشبک (Flashback) و فلاش فوروارد (FlashForward)، توضیح صحنه و نما و.. اشاره نمود. اصول پیشرفته فیلمنامهنویسی نیز شامل: درام و ساختار فیلمنامهنویسی، زمانبندی ساختار سهپرده، شخصیتپردازی، روشهای باورپذیری شخصیت، کاربرد صدا و گفتگو نویسی، اصول و تکنیکها و موضوع تعلیق و خلاقیت و… میباشد.
برای حرفهای شدن در بهکارگیری این اصول و مفاهیم، میتوانید به آموزشهای ویدئویی وبسایتهای آموزشی نظیر فرادرس مراجعه میکنید. لینک این آموزشها در ادامه، خدمت شما عزیزان ارائه شده است:
بازیگری هومن سیدی در سینما
هومن سیدی در سال 1381 با نقشآفرینی در فیلم «یک تکه نان» به کارگردانی کمال تبریزی بهطور حرفهای وارد دنیای بازیگری شد. در سال 1384 در فیلم «پابرهنه در بهشت» ساخته بهرام توکلی، بهعنوان نقش اصلی درخشید و در فیلم «چهارشنبهسوری» ساخته اصغر فرهادی، نقشی کوتاه داشت. نقشآفرینی هومن سیدی در فیلم «پابرهنهها در بهشت» او را به شهرت رساند و نامزدی جایزه بهترین بازیگر نقش اول مرد در جشن خانه سینما را برای او به ارمغان آورد. پسازآن در بیش از 15 فیلم سینمایی دیگر ازجمله: «آنکه دریا میرود» محصول سال 1385 به کارگردانی آرش معیریان، «یک وجب از آسمان»، به کارگردانی علی وزیریان در 1387، «بوفالو» ساخته کاوه سجادی حسینی، «در مدت معلوم» به کارگردانی وحید امیرخانی، «نیمرخها» به کارگردانی ایرج کریمی و «من دیهگو مارادونا هستم» ساخته بهرام توکلی، همگی در سال 1393، «مادری» ساخته رقیه توکلی، «اینجا کسی نمیمیرد» به کارگردانی حسین کندری در سال 1394، «آذر» اثر محمد حمزهای در سال 1395، «مصادره» ساخته مهران احمدی در سال 1396 و «طلا» اثر پرویز شهبازی در سال 1397 ایفای نقش نمود. بازی او در فیلم «من دیهگو مارادونا» هستم موردتوجه داوران جشنواره فیلم فجر و انجمن منتقدان و نویسندگان سینمای ایران قرار گرفت و شایسته دریافت جایزه بهترین بازیگر نقش مکمل در هر دو رویداد شد.

بازیگری هومن سیدی در تلویزیون
«راه بیپایان» ساخته همایون اسعدیان در سال 1386، اولین سریال تلویزیونی است که هومن سیدی در آن ایفای نقش نموده است. «در چشم باد» ساخته مسعود جعفری جوزانی در سال 1387، «تا ثریا» به کارگردانی سیروس مقدم و «سیامین روز» به کارگردانی جواد افشار، هر دو در سال 1390، «مهرآباد» به کارگردانی فرید سجادی حسینی در سال 1392 مجموعههای تلویزیونی هستند که هومن سیدی در آن حضورداشته و از شبکههای سیمای جمهوری اسلامی ایران پخششده است.
سیدی، علاوه بر سریالهای تلویزیونی، در فیلمهای تلویزیونی متعددی نیز نقشآفرینی داشته است. «قصه داوودی و قمری» به کارگردانی آیدا پناهنده در سال 1388، «داستان ما، قصه تو» اثر رضا بهشتی در سال 1391، «جاده متروک» ساخته علی شاه حاتمی در سال 1392، «اگر باران ببارد» ساخته روحالله حجازی و «سرقت ادبی» ساخته رضا بهشتی، هر دو در سال 1392 ازجمله این آثار بهحساب میآیند.
علاوه بر اینها، هومن سیدی، نقشآفرینی در سریالهای پخششده در شبکه نمایش خانگی مانند: «عاشقانه» و «گیسو» هر دو به کارگردانی منوچهر هادی، «گلشیفته» به کارگردانی بهروز شعیبی و «قورباغه»، که در آن، خودش در مقام کارگردان نیز ظاهر شده است، را در کارنامه دارد. جالب است بدانید که ایفای نقش سیدی در سریال درام «عاشقانه»، تندیس حافظ بهترین بازیگر مرد را از هفدهمین جشن حافظ برای او به ارمغان آورده است.

بازیگری، نمایشنامه نویسی و کارگردانی هومن سیدی در تئاتر
هومن سیدی با بازی در «همسایه آقا» به کارگردانی حسین کیانی در سال 1385، اولین تجربه خود درزمینه بازیگری تئاتر را کسب کرد. نمایشنامه «روایت ناتمام یک فصل معلق» یکی دیگر از آثار اوست که در آن علاوه بر بازیگری، مسئولیت نویسندگی و کارگردانی اثر را نیز بر عهده داشت. شایان ذکر است که این اثر در سالهای 1391-1392 در کافه تئاتر شهر و تالار حافظ به نمایش درآمد. همانطور که کسب تجربه و آگاهی از اصول نمایشنامهنویسی از هومن سیدی، نمایشنامهنویسی موفق ساخته است، شما نیز میتوانید با یادگیری اصول تئوری نمایشنامهنویسی و به دنبال آن، کسب تجارب عملی، به موفقیتهای مشابه با او دست یابید. این اصول تئوری شامل: آگاهی از جادوی تئاتر، آگاهی از مفهوم درام، آگاهی از جادوی کلمات و جادوی تماشا، انواع شخصیت و ویژگیهای آنها، انواع کشمکش و انواع کنش و… میباشد که جزو مباحث مقدماتی و مبانی نمایشنامهنویسی به شمار میآیند. برای یادگیری مباحث مقدماتی و مبانی نمایشنامهنویسی میتوانید به مجموعه آموزش ویدئویی زیر از وبسایت فرادرس مراجعه نمایید:
همچنین اصول پیشرفتهتر نمایشنامهنویسی شامل : رویدادها، ساختار داستان، ژانرها، عناصر دیالوگنویسی (ریتم، حال و هوا، اتمسفر) و… می باشند که همه اینّها را نیز در پلتفرمهای آموزشی نظیر فرادرس میتوانید یاد بگیرید. برای این منظور، پیشنهاد میشود که به لینکهای زیر مراجعه نمایید:
- آموزش نمایشنامهنویسی – تکمیلی – بخش یکم – کلیک کنید.
- آموزش نمایشنامهنویسی – تکمیلی – بخش دوم – کلیک کنید.
کارگردانی، نویسندگی و تدوینگری هومن سیدی
هومن سیدی در ابتدای راه کارگردانیاش، چندین فیلم کوتاه ساخت که برخی از آنان، نظیر: «35 متری سطح آب» و «دندان آبی»، جوایز زیادی در جشنوارههای متعدد مانند جشنواره بینالمللی فیلم کوتاه تهران دریافت کردند. هومن سیدی پس از کسب تجارب موفق کارگردانی در سال 1389، توانست اولین فیلم سینمایی خود را با نام «آفریقا» نوشته و کارگردانی نماید. این فیلم، به دلایل نامشخص نتوانست پروانه نمایش از جانب وزارت ارشاد دریافت؛ اما در آخر، فیلم مذکور، تحویل بخش نمایش خانگی گردید و تبدیل به یکی از پرفروشترین فیلمهای شبکه خانگی شد. فیلم «آفریقا» علاوه بر فروش بالا، با موفقیتهای هنری زیادی روبرو شد و توانست در بیست و نهمین جشنواره فیلم فجر، جایزه بهترین فیلم و بهترین بازیگر نقش اول زن را به خاطر بازی آزاده صمدی از آن خود نماید.
هومن سیدی در فیلم «سیزده» علاوه بر کارگردانی و نویسندگی، تدوینگری این اثر را نیز بر عهده داشت؛ همچنین خودش بهعنوان بازیگر، در این فیلم ایفای نقش نمود. این فیلم که در سال 1391 ساخته شد، توانست در جشنوارههای داخلی و فستیوالهای بینالمللی، جوایز متعددی دریافت نماید. جایزه هیئت داوران سی و یکمین دوره جشنواره فیلم فجر، جایزه بهترین کارگردانی از جشنواره فیلم پوسان، جایزه بهترین فیلم از جشنواره بینالمللی فیلم شانگهای و جشنواره بینالمللی فیلم ورشو ازجمله این جوایز به شمار میآیند.

اثر بعدی هومن سیدی، سینمایی «اعترافات ذهن خطرناک من» بود که در سال 1393 ساخته شد. سیدی در این فیلم علاوه بر کارگردان، نویسنده و تدوینگر فیلم نیز بود؛ همچنین خودش در آن ایفای نقش داشت. این فیلم نیز مانند اثر قبلی او، توانست جایزه ویژه هیئت داوران را در بخش بینالملل جشنواره فیلم فجر دریافت کند. همانطور که گفته شد، تدوینگری نیز از مهارتهای هومن سیدی است. برای یک تدوینگر خوب شدن، علاوه بر آشنایی با اصطلاحات تدوین در سینما و اشراف بر تعریف روایت، کارکردها و عناصر آن، میبایست به اصولی نظیر: عناصر زمان روایی، نظم و ترتیب (Order)، فلش بک و فلش فوروارد، تداوم (Duration) و انواع شتاب، نماهای تدوینی و انواع برش و… اشراف داشته باشید. اگر مشتاق هستید که همه این اصطلاحات و اصول را یاد بگیرید، پیشنهاد میکنیم ویدئویهای آموزشی زیر را از دست ندهید:
- آموزش مبانی مقدماتی اصول هنری تدوین فیلم – کلیک کنید.
- آموزش پریمیر Premier برای تدوین و میکس ویدئو – کلیک کنید.
هومن سیدی در سال 1394، فیلم «خشم و هیاهو» را ساخت که بازهم موردتوجه بسیاری از منتقدان سینما قرار گرفت و جایزه ویژه هیئت داوران از سی و چهارمین دوره جشنواره فیلم فجر و نامزدی جایزه بهترین فیلم از جشنواره بینالمللی فیلم شانگهای را از آن خود نمود. سیدی در این فیلم نیز، علاوه بر کارگردان و نویسنده، تدوینگر اثر نیز بود.

اثر بعدی او در مقام کارگردان، نویسنده و تدوینگر سینمایی، «مغزهای کوچک زنگزده» بود که در سال 1396 ساخته شد و تبدیل به یکی از پرفروشترین فیلمهای اکران شده در سال 1397 در ایران گردید. این فیلم علاوه بر فروش زیاد در گیشه، توانست جوایز متعدد هنری را نیز دریافت نماید. نامزدی سیمرغ بلورین بهترین کارگردانی، سیمرغ بلورین بهترین فیلمنامه، سیمرغ بلورین بهترین فیلم از نگاه هنر و تجربه و سیمرغ بلورین بهترین فیلم از نگاه تماشاگران از سی و ششمین دوره جشنواره فیلم فجر و همینطور نامزد تندیس حافظ بهترین کارگردانی در نوزدهمین جشن حافظ ازجمله این جوایز بهحساب میآیند. این کارگردان مطرح سینمای ایران، یک فیلم سینمایی را به نام «جنگ جهانی سوم» در کارنامه خود دارد که با سرمایهگذاری پلتفرم پخش آنلاین نماوا ساخته شده است. همانطور که از مطالعه این مقاله دریافتید، هومن سیدی، علاوه بر بازیگری، نمایشنامهنویسی و تدوینگری، کارگردان خوب و مطرحی نیز هست. اگر از علاقهمندان حوزه کارگردانی هستید، اصول اولیه آن نظیر: وظایف یک کارگردان، اندازه نماها، ترکیببندی، زوایای دوربین، عمق میدان، میزانسن متحرک، تحلیل و دکوپاژ و… را میتوانید در مجموعههای آموزشی زیر یاد بگیرید.
- آموزش مبانی کارگردانی سینما – کلیک کنید.
- آموزش مقدماتی تصویربرداری Imaging در فیلمسازی – کلیک کنید.
گفتنی است که هومن سیدی علاوه بر کارگردانی فیلمهای کوتاه و سینمایی، کارگردانی یک مجموعه نمایشی به نام «قورباغه» را نیز در کارنامه خود دارد که علاوه بر کارگردانی آن، بهعنوان بازیگر، فیلمنامه نویس و تدوینگر نیز در این مجموعه نمایشی فعالیت نموده است.

دیگر فعالیت ها و افتخارات هومن سیدی
هومن سیدی علاوه بر نقشآفرینی، نویسندگی، ساخت و تدوین آثار سینمایی و تلویزیونی، هنرجویان بازیگری را نیز آموزش میدهد. او سعی دارد در برخی از فیلمهایش، بازیگران جدیدی را به صنعت سینمای ایران معرفی نماید. امیر جدیدی و یسنا میر طهماسب ازجمله بازیگرانی هستند که بهواسطه نقشآفرینی در فیلمهای او به سینمای ایران معرفی شدهاند. شایان ذکر است که سیدی، علاوه بر کسب افتخارات قابلملاحظه در حوزه بازیگری و کارگردانی و دریافت جوایز متعدد از جشنوارههای داخلی و خارجی، از شورای عالی انقلاب فرهنگی نیز دکترای افتخاری دریافت نموده است.

سخن پایانی در مورد هومن سیدی
در این مقاله کوتاه از مجله اینترنتی تاپریلا، برخی از آثار، جوایز و افتخارات هومن سیدی کارگردان، فیلمنامه نویس، تدوینگر و بازیگر موفق و صاحب سبک ایرانی را به مخاطبان هنردوستمان معرفی نمودیم. امید است این نوشتار، موردتوجه علاقهمندان حوزه سینما و هنر قرارگرفته و آموزشهای ویدئویی که درزمینه صنعت سینما و فیلمسازی معرفی گردید، زمینهساز یادگیری شما در این حوزه باشد. باعث خوشحالی ما است اگر نظرات و دیدگاههای خود را در جهت تعمیق این نوشتار و در خصوص کیفیت آموزشهای معرفیشده، با ما به اشتراک بگذارید.